( ĐƯA NGUỒN NƯỚC MẶT, NƯỚC MƯA VÀO TẦNG CHỨA NƯỚC NGẦM, GIẢM KHÓ KHĂN DO KHÔ HẠN VÀO MÙA KHÔ CHO MỘT SỐ VÙNG CÁC TỈNH MIỀN TRUNG, TÂY NGUYÊN VÀ TRUNG DU MIỀN NÚI VIỆT NAM.)
KS Lê Tứ Hải
GĐ Liên Hiệp KH Địa chất nước khoáng.
Thiếu nước ngọt cho sinh hoạt của con người, cho sản xuất công nghiệp, nông nghiệp và phát triển kinh tế nói chung là vấn đề toàn cầu đang quan tâm.
Nguyên nhân cơ bản thiếu nước được đánh giá do:
-Dân số tăng nhanh.
- Các ngành sản xuất phát triển đòi hỏi nguồn nước cung cấp ngày càng nhiều.
- Biến đổi khí hậu làm thay đổi lượng mưa, vùng mưa tạo nên những vùng bị ngập úng lũ lụt, vùng bị khô hạn.
- Ý thức dùng nước tiết kiệm, hiệu quả của nhiều người chưa cao....
Những vùng có đặc điểm địa lý, địa chất như các tỉnh miền Trung ,Tây nguyên nói riêng và miền núi, trung du nói chung ở Việt Nam là những vùng chịu ảnh hưởng nhanh, trực tiếp và hậu quả nặng nề nhất như chúng ta đã và đang thấy.
Để khắc phục khó khăn do khô hạn , nhằm góp phần điều tiết nguồn nước giữa các mùa , cùng với việc xây dựng và bảo dưỡng, nâng cấp các công trình thủy lợi truyền thống như Bộ NN&PTNT và các tỉnh đã và đang làm , còn một số các phương pháp bổ sung nhân tạo trữ lượng nước dưới đất, góp phần điều tiết nước mưa, nước mặt mùa mưa, tăng trữ lượng nước ngầm để khai thác vào mùa khô.
Các phương pháp bổ sung nhân tạo trữ lượng nước dưới đất là dùng các biện pháp kỹ thuật chuyển một phần nước mặt nhạt, nước mưa thành nước dưới đất, các phương pháp này giúp:
- Giảm suy kiệt ở những vùng có các công trình khai thác công nghiệp khai thác quá khả năng bổ sung trữ lượng động tự nhiên, chống ô nhiễm nguồn nước ngọt.
- Tăng trữ lượng nước ngầm cho vùng khô hạn.
- Chống thoát nước ngầm từ tầng chứa ra sông, suối, ra biển.
- Giảm dòng chẩy của sông, suối ra biển mùa khô.
- Ngăn sự xâm nhập của nước mặn vào tầng chứa nước ngọt.
- Rửa mặn, ngọt hóa tầng chứa…
Các phương pháp bổ sung nhân tạo trữ lượng nước dưới đất đã được nhiều nước trên thế giới áp dụng có hiệu quả từ lâu, thậm chí áp dụng trên các vùng diện tích rộng, mang lại hiệu quả kinh tế thiết thực, còn ở Việt Nam cho đến nay vẫn chưa có công trình nào được thi công thực tế mà mới chỉ có các bài báo, các trang website, các giáo trình dịch của nước ngoài hay sách giáo khoa của các trường Đại học chuyên nghiệp đề cập đến vấn đề này(1), ngoài ra có một số đề tài nghiên cứu về lý thuyết, hay xây dựng thử nghiệm với quy mô nhỏ đã được xây dựng (2).
Tới đây, nếu vấn đề các phương pháp bổ sung nhân tạo trữ lượng nước dưới đất được Chính phủ, Bộ NN&PTNT và các Bộ Ngành liên quan, các Địa phương quan tâm, coi như một biện pháp thực tế được triển khai tương tự các biện pháp thủy lợi khác thì chắc chắn kết quả của các phương pháp này sẽ góp phần giảm khó khăn về nguồn nước vào mùa khô cho các tỉnh miền Trung, từ kết quả thực tế này, khi có điều kiện kinh tế, kỹ thuật, chúng ta phát triển rộng ra góp phần giảm khó khăn về nguồn nước cho các vùng khác của đất nước.
Hà Nội , tháng 4 năm 2015.
Tài liệu tham khảo:
- Các phương pháp Điều tra Địa chất thủy văn. P.P Klimetov Nhà xuất bản” VƯXSAIA SKOLA MOXKVA 1967 Phòng Địa chất thủy văn Tổng cục Địa chất dịch.
- Các phương pháp Điều tra Địa chất thủy văn – Đoàn Văn Cánh chủ biên và nnk. Nhà xuất bản Giao thông vận tải Hà Nội - 2002.
- Đề tài KHCN ĐTĐL.2007G/44 :“Nghiên cứu cơ sở Khoa học và xây dựng các giải pháp lưu giữ nước mưa vào lòng đất phục vụ chống hạn và bảo vệ tài nguyên nước dưới đất vùng Tây Nguyên”.Của PGS TS Đoàn Văn Cánh. Nguyên Giảng viên , trưởng khoa Địa chất thủy văn trường đại học Mỏ Địa chất , Chủ tich Hội Địa chất Thủy Văn Việt Nam.
- Nhiều trang Website và tài liệu khác.